Teknik Bilgiler

ÇELİKLER

Düşük Karbonlu Çelik

%0,25'e kadar karbon içeren alaşımsız çelikler.

Karbon Çelik

%0,25'in üzerinde karbon içeren alaşımsız çelikler.

Yüksek Akma Dayanımlı Çelik

Ağırlık özelliklerini güçlendirmek için düşük miktarlarda Niobyum ve Vanadyum ilaveli hafif çelikler.

Derin Sıvama Çeliği

Sıvama veya pres yöntemleriyle soğuk işlemeye uygun levha, sac ve dar bant üretimi için yüksek kaliteli çelik.

Paslanmaz Çelik

%10.5 veya daha fazla krom içeren, diğer alaşım elementleri olsun veya olmasın, %1.2'den az karbon içeren çelikler.

Üç ana sınıf bulunmaktadır:

MARTENSİT : 550-1000 N/mm2 aralığında gerilme mukavemeti verecek şekilde sertleştirilebilir ve ısıl işlem görebilir. Martensitik çelikler manyetiktir.

FERRİT : Genellikle Martensitliden daha düşük karbon ve daha yüksek krom içeriklerine sahiptir. Sertleşme ve ısıl işlem özelliklerine sahip değildir ancak sünekliği iyi olup kolayca şekillendirilebilirler. Ferrit çelikler manyetiktir.

OSTENİT : Bu kaliteler nikelin yanısıra krom da içerir. Bu çelikler normalde sertleştirilmeye ve ısıl işleme uygun değildirler, ancak sertleşirler. Ostenit Çelikler manyetik değillerdir ve en yüksek korozyon direncini sağlarlar.

Nikel bazlı 18/8-  Ostenit çelikler, %18 krom - %8 nikel bileşiminden oluşan 18/8 soysal başlığında yer almasına rağmen, Ostenitik çeliklerin gerçek fiili bileşimi bu oranlardan önemli ölçüde farklılık gösterebilir.

Alaşım Çelik

Paslanmaz çelik tanımına uymayan ve ağırlıkça aşağıdaki unsurlardan bir veya daha fazlasını aşağıda gösterilen oranlarda içeren çelikler:

-0.3% veya daha fazla Aluminyum   -0.6% veya daha fazla Niobyum

-0.0006% veya daha fazla Bor         -0.6% veya daha fazla Silisyum

-0.3% veya daha fazla of Krom        -0.5% veya daha fazla Titanyum

-0.3% veya daha fazla Kobalt          -0.3% veya daha fazla Tungsten (Volfram)

-0.4% veya daha fazla Bakır            -0.1% veya daha fazla Vanadyum

-0.4% veya daha fazla Kurşun         -0.5% veya daha fazla Zirkonyum

-1.65% veya daha fazla Manganez   -0.1% veya daha fazla diğer elementler

-0.08% veya daha fazla Molibden         (Kükürt, Fosfor, Karbon ve Nitrojen harici)

-0.3% veya daha fazla Nikel

Otomat Çeliği

İşlenebilirliği artırmak için kükürt, kurşun veya diğer elementlerin özel ilave edildiği çelik.

Takım Çeliği

Metal kesme ekipmanların imalatında kullanılan alaşımlı çelikler

Yüksek Hız Takım Çeliği

Kimyasal kompozisyonu sayesinde düşük kızıl sıcaklıkta dahi kesim sertiğini koruyabilen takım çeliği.

Isıya Dayanıklı Çelik

Bu çelikler, Nikel vb. elementler içersin veya içermesin, oldukça zengin Krom içeriğine sahiptirler. Bu da tufal oluşumuna karşı direnç sağlar ve ayrıca yüksek sıcaklıklarda iyi mekanik özelliklere sahip olmasını sağlar.

MALZEME TANIMLARI

Kütük

Tekrar haddelemeye yönelik yarı mamul. Genellikle pah kırılmış veya yuvarlatılmış köşeler ve genellikle kesit alanı 160 cm²'den daha büyük olmayan bir kare şeklindedir.

Platina (slab)

Tekrar haddelemeye yönelik yarı mamul. Kalınlığının iki katından fazla ene sahip olan kesit alanı dikdörtgen şeklindedir.  

Daha kalın alavile kesme parçaları için nikel bazlı platinalar da üretilmektedir.

Blum

Nihai ürünlere tekrar haddeleme amaçlı yarı mamul bir üründür. Kesit Alanı kütükten daha büyüktür. En-Kalınlık oranı 1'den büyük 2'den küçüktür.

Ağır Profiller

80mm ve üzerindeki I, H ve U profiller, köşebentler ve teeler.

Hafif Profiller

80mm altındaki I, H, U ve diğer profiller.

Sıcak Haddelenmiş Çubuklar

Genişliği 150mm veya daha düşük yuvarlak, kare, altıköşe ve sekizköşe çubuklar, lamalar.

Levhalar

Kalınlığı 3mm ve üzeri yassı mamüller.

Saclar

Kalınlığı 3mm'den küçük yassı mamüller.

Kutu Profil - İçi Boş Çubuk

Yapısal amaçla üretilmiş ürünlerdir. Kare, dikdörtgen ve yuvarlak şekillerde dar rulolardan üretilirler. İki üretim süreci bulunmaktadır : Şekillendirme ve kaynak işleminden sonra, SICAK ŞEKİLLENDİRME ile çeliğin ısıtılması ve nihai ebatlara getirilmesi, SOĞUK ŞEKİLLENDİRME ile çeliğin soğutularak inceltilmesiyle üretiminin tamamlanması.

Profiller

Dünya Profillerinin çelik terminolojisinde iki yaygın uygulama bulunmaktadır:

(i) Çelik sac, lehva veya platinalardan alev kesme ile şekillendirme

(ii) Binalarda kaplama olarak kullanılmak üzere şekillendirilmek üzere preslenmiş veya soğuk haddelenmiş çelik sac.

ISIL İŞLEMLER

Tavlama

Uygun bir sıcaklığa çıkarma ve bu sıcaklıkta tutma, ardından uygun bir oranda soğutarak, aşağıdaki amaçlar için yapılan işlemdir. 

(i) yumuşaklık verme

(ii) işlenebilirliği arttırma

(iii) soğuk çalışma özelliklerini geliştirme

(iv) talep edilen mikro yapıya ulaşma

(v) gerilim giderme

Normalize Etme

800-900 dereceye kadar ısıtılan çeliğin, analiz verileri doğrultusunda belirli bir sıcaklıkta bekletilmesi ve ardından durgun havada soğutulması. Bu süreç iç gerilimi azaltır, tane boyutunu inceltir ve mekanik özellikleri geliştirir.

Su Verme

Hızlı soğutma.

Suda Bekletme

Dışarıdan istenen sıcaklığa ulaştıktan sonra, kütlesi boyunca bu sıcaklığın eşit seviyeye ve istenilen metalurjik değişikliklerin tamamlanmasına kadar malzemelerin fırında bekletilmesidir.

Küreselleştirme Isıl İşlemi

Aşağıda belirtilen amaçlarla, uygun küresel karbür yapısı elde edebilmek için, çeliği faz değişim sıcaklığı içinde veya yakınında daha önceden belirlenmiş bir sıcaklık döngüsüne maruz bırakmak.

(i) İşlenebilirliği arttırmak

(ii) Daha sonraki soğuk işlemeyi kolaylaştırmak.

(iii) Sonraki ısıl işlem için istenen bir mikro yapı elde edilmesi.

Gerilim Giderme

Genellikle iç gerilimi gidermek amacıyla faz değişim sıcaklığı altında bir sıcaklıka ısıtma ve gerekirse bu sıcaklıkta bekletme, genellikle ardından takip eden yavaş soğutma işlemidir.

Temperleme

Isıl olarak sertleştirilmiş, normalize edilmiş veya mekanil olarak işlenmiş çeliği faz değişim sıcaklığı altında bir sıcaklıka ısıtma ve gerekirse bu sıcaklıkta gerektiği kadar bekletme,  ardından takip eden uygun şekilde soğutma işlemidir. Bu işlem genellikle istenen mekanik özellikler kombinasyonunun üretilmesi amacıyla uygulanır.